Tirupati Balaji Information in Marathi |तिरुपती बालाजी  मंदिर इतिहास,रहस्य आणि संपूर्ण माहिती मराठीत

नमस्कार , आज आपण तिरुपती बालाजी  मंदिर या विषयी संपूर्ण माहिती    मराठीत पाहणार आहोत. Tirupati balaji Information in Marathi तिरुपती बालाजी मंदिर tirupati balaji mandir हे आंध्रा प्रदेश राज्यातील तिरुपती जिल्ह्यात आहे. तिरुपती मंदिरात दर्शनासाठी गेल्यानंतर बालाजी चा फोटो घेऊन लोक घरी येतात. tirupati balaji photo तिरुपती जिल्ह्या तिरुमाला पर्वतांनी वेढलेल्या तिरुपती शहरात मंदिर आहे.

तिरुपती बालाजी हे भारतातील खूप प्रसिद्ध मंदिर आहे. या ठिकाणी लाखो लोक दर्शन घेण्यासाठी येतात. चमत्कारिक आणि रहस्यमय मंदिर आहे. जे भक्त मनापासून परमेश्वराची प्रार्थना करतात त्यांच्या सर्व मनोकामना बालाजी पूर्ण करतात. पण आपली मनोकामना पूर्ण झाल्यावर झाल्यावर श्रद्धेने बालाजीला गेल्यानंतर आपले केस अर्पण करतात.

बालाजी ची मूर्ती – Tirupati balaji Information in Marathi

समुद्रसपाटीपासून 3200 फुट उंचीवर तिरुमाला टेकड्या बांधलेल्या आहेत. वेंकटेश्वर मंदिर इथले सर्वात मोठे आकर्षण आहे. Tirupati balaji Information in Marathi हे मंदिर दक्षिण भारतीय वास्तू कला आणि कलाकाराचे अद्भुत उदाहरण आहे . या मंदिराचा गाभारा अतिशय थंड आहे. असे सांगितले जाते की या मंदिरात बालाजीला घाम येतो. घामाचे थेंब स्पष्टपणे दिसतात .तसेच पाठीलाही घाम येतो. हनवटीतून रक्त येत होते तेव्हापासून बालाजीच्या हनवटीवर चंदन लावण्याची प्रथा सुरू झाली. 2 किलोमीटर अंतरावर गाव आहे.

या गावात बाहेरील व्यक्ती व मंदिरात येतात. मंदिराच्या नियमानुसार टायमिंग नुसार जातात . देवाला फुले अर्पण करतात. तसेच देवाला दूध तूप लोणी इत्यादी वस्तू अर्पण केल्या जातात . मंदिरात देवाची मूर्ती अतिशय सजवलेले असती सुंदर कपडे सोन्याच्या दागिन्याने फुललेली मूर्ती असते  देवाला सजवण्यासाठी सोन्याच्या दागिन्याचा भंडारा आहे.  भगवान विष्णू कलियुगामध्ये मंदिरात स्वतः प्रकट झाले जेणेकरून ते भक्तांना मोक्ष देऊ शकतील.

---

---

अखंड ज्योत

 Tirupati balaji Information in Marathi – बालाजीच्या मंदिरातील गाभाऱ्यामध्ये एक ज्योत अखंड लावलेली असते. त्या दिव्यात कधीही तेल व तूप घातले जात नाही. गाभाऱ्यात जळणारे हे दिवे कधी विझत नाहीत. किती हजार वर्षे दिवा जळत आहे. या मंदिराच्या गाभाऱ्याला कान लावला तर समुद्राचा आवाज ऐकू येतो . व या गाभाऱ्यात घेतलेली कोणतीही वस्तू बाहेर आणली जात नाही. कार्तिक पौर्णिमेला बालाजीच्या मंदिरात खूप गर्दी असते. लाखोच्या संख्येने लोक दर्शनाला येतात.

तिरुपती बालाजी मंदिर, ज्याला श्री व्यंकटेश्वर मंदिर म्हणूनही ओळखले जाते, हे भारतातील सर्वात प्रसिद्ध आणि पवित्र ठिकाणांपैकी एक आहे. हे मंदिर आंध्र प्रदेशातील चित्तूर जिल्ह्यातील तिरुमला डोंगरावर आहे. हे ठिकाण केवळ धार्मिक महत्त्वच नाही तर सुंदर नैसर्गिक सौंदर्य आणि प्राचीन इतिहासासाठीही प्रसिद्ध आहे.

तिरुपती बालाजीचा इतिहास

Tirupati balaji Information in Marathi तिरुपती बालाजी हा भगवान विष्णूचा अवतार असल्याचे मानले जाते. पौराणिक कथेनुसार, कलियुगात भगवान विष्णूने भक्तांच्या मदतीसाठी आणि त्यांची पापे दूर करण्यासाठी या ठिकाणी अवतार घेतला होता. मंदिराची स्थापना फार प्राचीन काळापासून झाली आहे आणि त्याला अनेक राजांनी संरक्षण दिले होते. येथे भगवान विष्णूची श्रीनिवास, बालाजी आणि व्यंकटेश्वर या नावांनी पूजा केली जाते. असेही मानले जाते की देवी लक्ष्मीनेही याच ठिकाणी श्रीनिवासशी विवाह केला होता. लक्ष्मीचे रूप असलेल्या पद्मावती देवीची कथाही याच ठिकाणाशी घडलेले आहे.

मंदिराच्या खास गोष्टी – Tirupati balaji Information in Marathi

दर्शनाचा अनुभव: दरवर्षी लाखो भाविक तिरुपती बालाजीच्या दर्शनासाठी येतात. भगवंताचा आशीर्वाद घेण्यासाठी भाविक येथे लांबच लांब रांगा लावून उभे असतात.

केस दान: येथे येणारे अनेक भाविक आपले मुंडण करून घेतात. हे देवाला समर्पण आणि आभार मानण्याचे प्रतीक मानले जाते.

लाडू प्रसाद: 

तिरुपतीचा लाडू प्रसाद जगप्रसिद्ध आहे. येथे येणाऱ्या प्रत्येक भाविका ते सोबत घेऊन जातात . 

भाविकांची सेवा:

 मंदिरात भक्तांसाठी मोफत अन्नदानाची व्यवस्था आहे. येथे दररोज हजारो लोक जेवतात.

---

---

तिरुपती बालाजीला कसे जायचे?

Tirupati balaji Information in Marathi – तिरुपती बालाजीला जाण्यासाठी तिरुपती शहरात यावे लागते. विमानतळ, रेल्वे स्टेशन आणि बस सेवा या सर्व सुविधा येथे उपलब्ध आहेत.

विमानाने: तिरुपती विमानतळ ते तिरुमला हिल्सचे अंतर फक्त 40 किमी आहे.

रेल्वेने: तिरुपती रेल्वे स्टेशन भारतातील प्रमुख शहरांशी जोडलेले आहे.

रस्त्याने: तिरुपती बस सेवा देखील खूप चांगली आहे, जी जवळपासच्या शहरांशी जोडलेली आहे. तिरुमला येथे पोहोचल्यानंतर अलीपिरी गेटपासून पायऱ्यांनीही तुम्ही मंदिरात पोहोचू शकता. हा प्रवास अध्यात्मिकदृष्ट्या खूप खास मानला जातो.

तिरुपती बालाजीचे सण

ब्रह्मोत्सवम: हा तिरुपतीचा सर्वात मोठा सण आहे, जो दरवर्षी सप्टेंबर-ऑक्टोबरमध्ये साजरा केला जातो. यावेळी भाविकांची मोठी गर्दी असते.

रथयात्रा: परमेश्वराचा रथ खास सजवला जातो आणि भक्तांनी तो ओढला जातो.

वैशाखमास : हा काळ परमेश्वराच्या विशेष उपासनेचा असतो.

मंदिर वास्तुकला

मंदिर द्रविड शैलीत बांधले आहे. यात गोपुरम , गरुड मंडपम आणि गर्भगृह यांसारखे भाग आहेत. बालाजीची मूर्ती 8 फूट उंच असून ती शेषनागावर उभी असल्याचे दाखवण्यात आले आहे.

भक्तांचे नियम आणि शिस्त Tirupati balaji Information in Marathi

तिरुपती बालाजीमध्ये भाविकांसाठी काही खास नियम करण्यात आले आहेत.

मंदिरात शांतता राखणे महत्त्वाचे आहे.

कॅमेरे, मोबाईल आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे बाळगण्यास मनाई आहे.

येथे भाविक नारळ, तांदूळ आणि फुले अर्पण करतात. अनेक लोक त्यांच्या इच्छा पूर्ण झाल्यावर सोने, चांदी आणि रोख रक्कम दान करतात. देवाकडे केलेली प्रत्येक इच्छा येथे पूर्ण होते, असेही सांगितले जाते.

Tirupati balaji Information in Marathi – तिरुपती बालाजी हे फक्त एक मंदिर नाही तर ते एक असे ठिकाण आहे जे तुम्हाला आंतरिक शांती आणि आनंद अनुभवते. भाविक येथे येतात आणि जीवनातील अडचणी विसरून देवाला समर्पित होतात. हे मंदिर श्रद्धा आणि भक्तीचे प्रतीक आहे.

भारतात अनेक रहस्यमय आणि अद्भुत मंदिरे आहेत. यापैकी एक आंध्र प्रदेशातील प्रसिद्ध तिरुपती बालाजी मंदिर आहे. हे मंदिर केवळ त्याच्या भव्यतेसाठीच नाही तर चमत्कार आणि रहस्यांसाठी देखील ओळखले जाते. हे जगातील सर्वात श्रीमंत मंदिर असल्याचे सांगितले जाते. दरवर्षी लाखो भाविक येथे दर्शनासाठी येतात. तिरुपती बालाजी, ज्याला श्री व्यंकटेश्वर मंदिर म्हणूनही ओळखले जाते, हे भगवान विष्णूला समर्पित आहे. कलियुगात भक्तांच्या कल्याणासाठी भगवान विष्णूने या ठिकाणी अवतार घेतला होता, असे मानले जाते.

Tirupati balaji Information in Marathi पौराणिक कथेनुसार भगवान विष्णूने या ठिकाणी देवी लक्ष्मीशी विवाह केला होता. येथे भगवान श्रीनिवास, बालाजी, व्यंकटेश्वर आणि गोविंदा अशा अनेक नावांनी पूजले जातात. हे मंदिर द्रविड शैलीत बांधले गेले आहे आणि ते सात पर्वतांच्या मधोमध वसलेले आहे ज्याला “सप्तगिरी” म्हणतात.

---

---

मंदिराची वैशिष्ट्ये Tirupati balaji Information in Marathi

1. सर्वात श्रीमंत मंदिर:

तिरुपती बालाजी मंदिर Tirupati balaji Information in Marathi हे जगातील सर्वात श्रीमंत मंदिर मानले जाते. कोट्यवधी रुपयांचा दान येथे दररोज येतो. भाविक सोने, चांदी, रोख रक्कम अर्पण करतात. तसेच गुप्तदान देखील खूप लोक करतात. या नैवेद्याचा उपयोग मंदिर ट्रस्ट सामाजिक कार्यासाठी करते.

मंदिराची रहस्ये Tirupati balaji Information in Marathi

1. देवाच्या मूर्तीचे तापमान:

बाहेरचे कोणतेही हवामान असले तरी बालाजीची मूर्ती नेहमी कोमट राहते. असे मानले जाते की परमेश्वराच्या शरीरातून दैवी ऊर्जा बाहेर पडते. मूर्तीला घाम येतो. व मूर्तीच्या हनवटीतून रक्त येते.

2. मूर्तीवर  फुले

बालाजीच्या मूर्तीला अर्पण केलेली फुले नेहमी त्यांच्या चरणी नतमस्तक होतात. ही एक अद्वितीय आणि रहस्यमय गोष्ट आहे.

3. बालाजीच्या पाठीवर खूण:

मूर्तीच्या मागील बाजूस लक्ष्मीचा वास असल्याचे सांगितले जाते. मात्र, ही खूण भाविकांना दिसत नाही.

बालाजीचे चरित्र आणि जन्मकथा

आज आपण तिरुमला तिरुपतीच्या भगवान श्री व्यंकटेश्वराच्या जन्मकथेची आणि जीवन चरित्राची माहिती पाहणार आहोत. ज्यांना बालाजी असेही म्हणतात.भगवान बालाजींचे जीवन समजून घेण्यासाठी आपल्याला त्यांचा जन्म, अडचणी आणि तपश्चर्या याच्या माहिती पाहूत.

कथा तिन्ही लोकांत भटकणाऱ्या नारद मुनीपासून सुरू होते. एके दिवशी तो ब्रह्मदेवांकडे गेला. ब्रह्मदेवांनी नारद मुनींना सांगितले की, केवळ भगवान विष्णूच मनुष्याच्या पापांचा नाश करू शकतात. नारद मुनींनी भगवान विष्णूचा नामजप सुरू केला. महर्षी भृगु यांनी त्रिमूर्ती ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश ची परीक्षा घेण्याचे ठरवले. प्रथम ते सत्यलोकात पोहोचले, जेथे ब्रह्मदेव राहत होते. ब्रह्मदेवांनी त्यांची परीक्षा गांभीर्याने घेतली नाही, ज्यामुळे महर्षी भृगुला राग आला.

यानंतर ते कैलासात पोहोचले, जिथे भगवान शिव आणि माता पार्वती ध्यान करत होते. शिवजींनीही महर्षीकडे लक्ष दिले नाही. शेवटी महर्षी विष्णुकडे पोहोचले. महर्षी भृगु यांनी विष्णुजींच्या छातीवर पाय ठेवला. विष्णुजींनी हे सहन केले आणि महर्षींची क्षमा मागितली. हे पाहून माता लक्ष्मी क्रोधित झाली आणि वैकुंठ सोडून पृथ्वीवर गेली. भगवान विष्णू देखील माता लक्ष्मीच्या शोधात पृथ्वीवर आले.

तिरुपतीला उतरलो भगवान विष्णूंनी तिरुपती पर्वतावर अवतार घेतला. तो श्रीनिवास या नावाने प्रसिद्ध झाला. तिरुमला येथे ते आदिवराह स्वामींना भेटले आणि तेथेच त्यांनी वास्तव्य केले. भगवानांनी तपश्चर्या सुरू केली आणि अन्न-पाणी सोडले. एके दिवशी, गाय आणि वासराच्या रूपात एक ब्राह्मण परमेश्वराजवळ आला. गाईने देवाला दूध अर्पण केले. या घटनेनंतर परमेश्वराचे रूप आणखीनच दिव्य झाले. लक्ष्मीचा राग शांत करण्यासाठी भगवानांनी देवीकडे प्रार्थना केली. दरम्यान, श्रीनिवासने पद्मावतीशी लग्न केले. पद्मावती ही आकाशराजाची कन्या होती. हा विवाह एखाद्या दिव्य सणाप्रमाणे साजरा करण्यात आला.

हे जगातील सर्वात श्रीमंत मंदिर आहे. येथे दरवर्षी करोडो भाविक येतात. भगवान बालाजीला अर्पण केलेली संपत्ती आणि दागिने हे या मंदिराचे वैशिष्ट्य आहे. तिरुपती बालाजीला भेट देणारे भाविक त्यांच्या मनोकामना पूर्ण करण्यासाठी येथे केस अर्पण करतात. ही परंपरा बालाजीच्या तपश्चर्येचे आणि त्यागाचे प्रतीक आहे.

---

---

तुम्हाला हेही वाचायला आवडेल – Kolhapur Jyotiba Temple Information in Marathi |महाराष्ट्राचे कुलदैवत ज्योतिबा संपूर्ण माहिती मराठीत

तिरुपती बालाजी मंदिराविषयी वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

1. तिरुपती बालाजी मंदिर कोठे आहे?

तिरुपती बालाजी मंदिर आंध्र प्रदेश राज्यातील तिरुमला डोंगरावर आहे. हे चित्तूर जिल्ह्यात वसलेले आहे.

2. तिरुपती बालाजी कोणत्या देवतेला समर्पित आहे?

तिरुपती बालाजी मंदिर भगवान विष्णूला समर्पित आहे. येथे त्यांना श्रीनिवास, वेंकटेश्वर आणि बालाजी या नावांनी ओळखले जाते.

3. मंदिरात जाण्यासाठी काय नियम आहेत?

• मंदिर परिसरात शांतता राखणे आवश्यक आहे.
• कॅमेरे, मोबाईल, आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे नेण्यास मनाई आहे.
• भाविकांनी साध्या व श्रद्धेने परिधान केलेले कपडे घालणे गरजेचे आहे.

4. तिरुपती बालाजी दर्शनासाठी काय वेळ आहे?

दर्शनाचे वेळ निश्चित आहे आणि वेगवेगळ्या सत्रांमध्ये होते. भाविकांनी अधिकृत वेबसाइटवरून किंवा स्थानिक कार्यालयातून माहिती घ्यावी.

5. मंदिरात केस अर्पण का केले जातात?

भाविक त्यांच्या मनोकामना पूर्ण झाल्यानंतर कृतज्ञता व्यक्त करण्यासाठी बालाजीला केस अर्पण करतात. ही परंपरा भक्तांच्या श्रद्धेचे प्रतीक आहे.

6. तिरुपती लाडू प्रसादम कसा मिळतो?

तिरुपती मंदिराचा लाडू प्रसाद खूप प्रसिद्ध आहे. भाविक मंदिरातून अधिकृत पद्धतीने तो खरेदी करू शकतात.

7. तिरुपती बालाजी मंदिरात कोणते मुख्य सण साजरे होतात?

• ब्रह्मोत्सवम: दरवर्षी सप्टेंबर-ऑक्टोबरमध्ये साजरा होतो.
• रथयात्रा: परमेश्वराचा रथ भक्तांनी ओढला जातो.
• वैशाखमास: भगवंताच्या विशेष उपासनेचा काळ.

---

---

8. तिरुपतीला कसे पोहोचायचे?

• विमानाने: तिरुपती विमानतळ मंदिरापासून 40 किमी अंतरावर आहे.
• रेल्वेने: तिरुपती रेल्वे स्टेशन भारतातील प्रमुख शहरांशी जोडलेले आहे.
• बसने: तिरुपती बस सेवा चांगल्या प्रकारे उपलब्ध आहे.

9. तिरुपती मंदिरात प्रवेश फी आहे का?

दर्शनासाठी काही वेळा विशेष तिकिट शुल्क लागते. साधारण दर्शनासाठी मोफत प्रवेश उपलब्ध आहे.

10. बालाजीच्या मूर्तीशी निगडित काही रहस्ये कोणती आहेत?

• मूर्तीचे तापमान नेहमी कोमट राहते.
• मूर्तीच्या पाठीमागे लक्ष्मी देवीचा वास येतो, असे मानले जाते.
• गाभाऱ्यातील अखंड ज्योत हजारो वर्षांपासून सतत प्रज्वलित आहे.

11. मंदिर परिसरात निवास आणि भोजनाची व्यवस्था आहे का?

होय, तिरुमला येथे धर्मशाळा आणि भक्तांसाठी सवलतीच्या दरात निवासाची सोय आहे. तसेच मंदिरात मोफत अन्नदानाची व्यवस्था आहे.

12. तिरुपती बालाजीला भेट देण्याचा सर्वोत्तम कालावधी कोणता आहे?

ऑक्टोबर ते मार्च हा काळ हवामानासाठी योग्य आहे. तसेच सणांच्या काळात विशेष भक्तीमय वातावरण अनुभवता येते.

13. तिरुपती बालाजीला भेट देणाऱ्या भक्तांसाठी कोणते सल्ले आहेत?

• दर्शनासाठी आगाऊ नोंदणी करावी.
• गडावर पायी चढून जाण्यासाठी पुरेसा वेळ ठेवावा.
• मंदिर परिसरात स्वच्छता राखावी.

14. मंदिरात कोणत्या प्रकारचे दान केले जाते?

भाविक सोने, चांदी, रोख रक्कम, नारळ, तांदूळ, दूध, तूप इत्यादी अर्पण करतात.

15. मंदिरात काही विशिष्ट पूजाविधी केले जातात का?

होय, भाविक त्यांच्या श्रद्धेनुसार अभिषेक, सहस्रनामार्चना, आणि इतर पूजा करू शकतात.

सारांश

तिरुपती बालाजी असे ठिकाण आहे जिथे प्रत्येकाने एकदा भेट दिली पाहिजे.  तुम्हाला आध्यात्मिक शांती मिळेल. जर तुम्हाला जीवनात शांती आणि आनंद हवा असेल तर तिरुपती बालाजीला अवश्य भेट द्या. हे ठिकाण तुमच्या सर्व समस्यांचे समाधान होईल.

तिरुपती बालाजी विकिपीडिया माहिती (इथे वाचा )

धन्यवाद !

---