नमस्कार मित्रांनो आज आपण या लेखांमध्ये Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi मोक्षदा एकादशी व्रत कथा याविषयी मराठीत माहिती पाहणार आहोत.मोक्षदा एकादशी2024 कधी आहे?Mokshada Ekadashi 2024 मोक्षदा एकादशीचे किती तारखेला आहे? Mokshada Ekadashi 2024 Date हिंदू धर्मात एकादशीला खूप महत्त्व आहे. संपूर्ण वर्षात 24 एकादशी असतात. अधिक मास जर आला तर आणखी दोन एकादशी 26 येतात. एकादशीला वैकुंठ एकादशी असे देखील म्हणतात.2024 ची मोक्षदा एकादशी 11 डिसेंबरला आहे. हे व्रत हिंदू धर्मात अत्यंत पवित्र मानले जाते. हे व्रत शुक्ल पक्षातील एकादशीला येते. असे मानले जाते की हे व्रत केल्यास मोक्ष प्राप्त होतो. जे भक्ती आणि नियमाने करतात त्यांना त्यांच्या पापांपासून मुक्ती तर मिळतेच पण त्यांच्या पूर्वजांनाही मोक्ष मिळतो.
मोक्षदा एकादशीचे माहिती मराठीत | Mokshada Ekadashi Information Marathi
या दिवशी उपवास केल्याने जीवाला मोक्षप्राप्तीचा मार्ग प्राप्त होतो. व्रत केल्याने पितरांनाही पापांपासून मुक्ती मिळते. हे व्रत मनाला शांती आणि पवित्रता प्रदान करते. या दिवशी उपवास करणाऱ्या भक्तांना भगवान विष्णू आशीर्वाद देतात असे पुराणात सांगितले आहे. हा दिवस स्वर्गाचे दरवाजे उघडणारा मानला जातो.
मोक्षदा एकादशीची पौराणिक कथा – Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi
राजा वैखनासा आणि त्याचे राज्य
कथेनुसार, वैखानस नावाच्या राजाने एकदा स्वप्नात आपल्या पूर्वजांना नरकयातना भोगताना पाहिले. ते खूप अस्वस्थ झाले. राजाने ताबडतोब आपल्या राजगुरूंना उपाय विचारला. राजगुरूंनी त्यांना सांगितले की त्यांच्या पूर्वजांना त्यांच्या पापांमुळे ही वेदना होत आहे. राजाला मोक्षदा एकादशीचे व्रत करून भगवान विष्णूची उपासना करण्याची माहिती सांगितली.
राजाने विधीपूर्वक व्रत पाळले. भगवान विष्णूंच्या कृपेने त्यांच्या पूर्वजांना मोक्ष मिळाला. या कथेतून मोक्षदा एकादशीचे महत्त्व सांगितले जाते.
मोक्षदा एकादशी व्रताची पद्धत-Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi
मोक्षदा एकादशी व्रताची पद्धत
उपवासाच्या एक दिवस आधी दशमी
सात्विक अन्न खावे. कांदा, लसूण, मांसाहार यांसारख्या गोष्टी टाळा.
व्रत करण्याचा संकल्प मनांत घ्या.
एकादशीच्या दिवशी
सकाळी लवकर उठून आंघोळ करावी.
भगवान विष्णूची पूजा करा.
“ओम नमो भगवते वासुदेवाय” या मंत्राचा जप करा. फळे खा. दिवसभर भजन, कीर्तन आणि ध्यान करा.
रात्री भगवान विष्णूची कथा ऐकावी.
द्वादशीच्या दिवशी ब्राह्मणांना भोजन द्यावे.
गरीब आणि गरजूंना दान करा.
उपवास सोडा आणि सात्विक आहार घ्या.
उपवास नियम
नेहमी निरोगी अन्न खा.
ब्रह्मचर्य पाळा.
दिवसभर भगवान विष्णूचे स्मरण करा.
इतरांना मदत करा आणि चांगली कामे करा.
मोक्षदा एकादशीचे आध्यात्मिक महत्त्व-Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi
या व्रताने आत्मा शुद्ध होतो. पापांचा नाश करतो.
पूर्वजांच्या आत्म्यांना मोक्ष प्रदान करते. जीवनात सुख-शांती आणते.
मोक्षदा एकादशी हे धर्म प्रतीक आहे. हा दिवस आपल्याला सत्य, नैतिकता आणि मानवतेचे पालन करण्याची प्रेरणा देतो.
पितरांसाठी व्रताचे महत्त्व
हिंदू धर्मात वडिलोपार्जित ऋण फेडणे अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. मोक्षदा एकादशीचे व्रत केल्याने आपल्या पूर्वजांच्या आत्म्याला शांती मिळते. या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा करण्यासोबत पितृ तर्पणही करावे. असे केल्याने पितरांचे आत्मे नरकातून मुक्त होतात.
आधुनिक जीवनात मोक्षदा एकादशीचे महत्त्व
आजच्या व्यस्त जीवनात आपण अनेकदा अध्यात्म आणि धर्म विसरतो. मोक्षदा एकादशीचा उपवास केल्याने आपल्याला आत्मिक शांती मिळते. हा दिवस आपल्याला जीवनाच्या खऱ्या उद्देशाची आठवण करून देतो. भगवान विष्णूच्या कृपेने आपल्या जीवनातील अडचणी दूर होतात.व्रतकथा गोकुळ नामक नगरात वैखानस नावाचा राजा राज्य करत होता. त्याच्या राज्यात अनेक विद्वान होते. तो आपल्या प्रजेचे मुलांप्रमाणे संगोपन करत असे. एके रात्री राजाला स्वप्न पडले, की त्याचे वडील नरकात गेले आहेत.
दुसरे दिवशी उठल्यापासून राजा अस्वस्थ झाला. राज्यातील मान्यवर ऋषींसमोर त्याने आपले दु:ख कथन केले. आपल्या वडिलांना नरकयातना भोगाव्या लागत आहेत, ही कल्पनाही आपणाला सहन होत नाही, असे त्याने सांगितले. ऋषींनी त्याला पर्वत ऋषींकडे शंका निरसन करण्यासाठी पाठवले. राजाने पर्वत ऋषींची भेट घेतली. त्यांनी ध्यानस्थ होऊन राजाच्या वडिलांचे प्रारब्ध पाहिले आणि राजाला भाकित केले. `राजा, तू पाहिलेले स्वप्न खरे आहे. तुझ्या वडिलांकडून झालेल्या चुकांचे फलित म्हणून त्यांना नरक यातना भोगाव्या लागत आहेत.’
राजाने विचारले, `गुरुदेव, त्यांच्या यातना कमी व्हाव्यात म्हणून काहीच उपाय नाही का?’ तेव्हा गुरुंनी राजाला मोक्षदा एकादशीचे व्रत करायला सांगितले. गुरुंच्या सांगण्याप्रमाणे राजाने ते व्रत केले आणि त्याच्या वडिलांची कुकर्मातून मुक्तता झाली. त्यांनी स्वप्नात येऊन पुत्राचे आभार मानले. तेव्हापासून राजा दरवेळी हे व्रत श्रद्धेने करू लागला. अशी ही व्रत कथा मोक्षदा एकादशीचे आहे.
मोक्षदा एकादशीची विविध नावे – मोक्षदा एकादशी विविध नावांनी ओळखली जाते. वैकुंठ एकादशी, मुक्कोटी एकादशी, मोक्षदा एकादशी, धनुर्मास एकादशी अशी तिची नावे आहेत. नावे अनेक असली, तरी एकादशीचे महत्त्व सारखेच आहे. पापनाश होऊन मोक्ष मिळण्यासाठी मोक्षदा एकादशीचा उपास जरूर करावा आणि भगवान महाविष्णूंची पूजा-अर्चा करावी
सात्विक भोजन
फळे: केळी, सफरचंद, पपई.
सुकी फळे: बदाम, मनुका.
व्रत केल्यावर खायचे पदार्थ साबुदाणा खिचडी, पाणी आणि दूध जास्त वापरा.
- प्रत्येकजण हे व्रत पाळू शकतो का?
होय, कोणतीही व्यक्ती भक्ती आणि नियमाने हे व्रत करू शकते. - उपवासाचा सर्वात शुभ काळ कोणता आहे?
हा उपवास सूर्योदयापासून सुरू होतो आणि दुसऱ्या दिवशी सूर्योदयापर्यंत सुरू असतो. - उपवास खरोखरच मोक्ष देतो का?
शास्त्रानुसार मोक्षदा एकादशी व्रत केल्याने पापांचा नाश होतो आणि आत्म्याला मोक्ष प्राप्त होतो.
पांडुरंग आरती | Pandurang Aarti-Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi
युगे अठ्ठावीस विटेवरी उभा । वामांगी रखुमाई दिसे दिव्य शोभा । पुंडलिकाचे भेटी परब्रह्म आले गा । चरणी वाहे भीमा उद्धरी जगा ।। १ ।। जय देव जय देव जय पांडुरंगा । रखुमाईवल्लभा, राईच्या वल्लभा पावे जिवलगा ।। जय देव जय देव ।। धृ० ।।
तुळसीमाळा गळा कर ठेवुनी कटी । कासे पीतांबर कस्तुरी लल्लाटी । देव सुरवर नित्य येती भेटी । गरुड हनुमंत पुढे उभे रहाती ।। २ ।।
धन्य वेणूनाद अनुक्षेत्रपाळा । सुवर्णाची कमळे वनमाळा गळा । राई रखुमाबाई राणीया सकळा । ओवाळिती राजा विठोबा सावळा ।। ३ ।।
ओवाळू आरत्या कुर्वंड्या येती । चंद्रभागेमाजी सोडुनिया देती । दिंड्या पताका वैष्णव नाचती । पंढरीचा महिमा वर्णावा किती ।। ४ ।।
आषाढी कार्तिकी भक्तजन येती । चंद्रभागेमध्ये स्नान जे करिती । दर्शनहेळामात्रे तया होय मुक्ति । केशवासी नामदेव भावे ओवाळिती ।। ५ ।।
Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi
Mokshada Ekadashi Vrat Katha Marathi
निष्कर्ष
मोक्षदा एकादशीचे व्रत हे पवित्र आणि शुभ मुहूर्त आहे. हे व्रत आपल्याला केवळ आध्यात्मिक शांतीच देत नाही तर आपल्या पूर्वजांनाही मोक्ष देते. भगवान विष्णूच्या कृपेने हे व्रत पाळणाऱ्या भक्तांना सुख, शांती आणि मोक्ष प्राप्त होतो. या पवित्र एकादशीचे व्रत ठेवण्याचा सर्वांनी प्रयत्न करावा.
“भगवान श्रीकृष्ण”
जय श्री हरी! जय विठ्ठल!
इतर धार्मिक माहिती जाणून घेण्यासाठी इथे वाचा
संत ज्ञानेश्वर महाराज माहिती – Sant Dnyaneshwar Maharaj Mahiti – ( इथे क्लिक करा )
काळभैरव जयंती माहिती – Kaal Bhairav Jayanti Mahiti (इथे क्लिक करा )
दत्त जयंती 2024 – Dattatrey Jyanti 2024 (इथे क्लिक करा )
श्री गुरुचरित्र ग्रंथ माहिती – Gurucharitra granth information marathi – (इथे क्लिक करा )